Trwają intensywne prace zmierzające do opracowania dokumentów programowych dla perspektywy finansowej UE na lata 2021-2027. Ich elementem są cykliczne spotkania online. Tym razem przedstawiciele Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej (DG REGIO) i 4 województw (lubelskiego, dolnośląskiego, mazowieckiego i łódzkiego) zajęli się problematyką szeroko rozumianego środowiska naturalnego.

W czwartkowym (14 stycznia 2021 r.) spotkaniu, województwo lubelskie reprezentowały m.in.: dyrekcje departamentów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego: Departamentu Zarządzania RPO, Wdrażania EFRR, Środowiska i Zasobów Naturalnych, Strategii i Rozwoju oraz Dyrekcja Lubelskiej Agencji Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie. Warto dodać, że w spotkaniu udział wzięli również samorządowcy i przedsiębiorcy, którzy z sukcesem jako Beneficjenci realizowali projekty w perspektywie finansowej 2014-2020, koordynatorzy merytoryczni oraz opiekunowie programowi powołanych przez Marszałka Województwa Lubelskiego Tematycznych Grup Roboczych („Środowisko” oraz „Efektywność energetyczna i gospodarka niskoemisyjna”), kierownicy i pracownicy merytoryczni UMWL oraz ekspert zewnętrzny współpracujący z Departamentem Zarządzania RPO, a także, jako obserwatorzy, przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

Spotkanie rozpoczęto prezentacjami przedstawicieli z DG REGIO, poświęconymi zagadnieniom horyzontalnym w zakresie ochrony środowiska. Podczas dyskusji omówiono następujące kwestie:

• kryteria promujące aspekty środowiskowe, możliwe do wykorzystania we wszystkich Celach Polityki Spójności,
• doświadczenia w wykorzystaniu Zielonych Zamówień Publicznych,
• działania w zakresie planowanej edukacji ekologicznej,
• ochrona bioróżnorodności jako priorytet na poziomie UE oraz zapotrzebowanie na projekty w obszarze bioróżnorodności w oparciu o doświadczenia z obecnej perspektywy,
• błękitna i zielona infrastruktura, będąca bezpośrednią odpowiedzią na zmiany klimatu dotykające miast, w tym zagadnienia planów adaptacji miast do zmian klimatu,
• zarządzanie ryzykiem powodzi i suszy,
• awaryjność oraz poziom strat wody w systemach zaopatrzenia,
• potrzeby w zakresie wykorzystania wody oraz źródeł wody pitnej,
• działania w zakresie oczyszczania ścieków, w tym zmniejszenia luki we wdrażaniu Ramowej Dyrektywy Wodnej,
• zapobieganie powstawaniu odpadów oraz wsparcia MŚP w tym zakresie (np. działań edukacyjnych dla MŚP w odniesieniu do zagadnień związanych z transformacją do GOZ),
• koncentracja wsparcia na wybranych strumieniach odpadów.

Pezwdstawiciel z DG REGIO omówił także zagadnienia dotyczące priorytetów w sektorze efektywności energetycznej oraz OZE. W dyskusji szerzej omówiono także zagadnienia dotyczące:

• problemów z wdrażaniem projektów w zakresie produkcji energii z OZE oraz jej dystrybucji,
• wpływu gwałtownego rozwoju OZE na sieć dystrybucyjną,
• przystosowania sieci do odbioru energii ze źródeł OZE,
• doświadczeń związanych z obecną demarkacją pomiędzy programami krajowymi a regionalnymi w zakresie OZE,
• potencjału projektów w zakresie efektywności energetycznej w budynkach publicznych w regionie,
• zjawiska ubóstwa energetycznego, w tym termomodernizacji budynków zabytkowych (np. kamienic w śródmieściach miast),
• obowiązku realizacji inwestycji zgodnie z rekomendacjami audytu energetycznego,
• problemów z osiągnięciem progu efektywności energetycznej w projektach, ustalonego na poziomie 25%,
• doświadczeń w zakresie wdrażania instrumentów finansowych w projektach efektywnych energetycznie,
• demarkacji z Krajowym Planem Odbudowy projektów w zakresie termomodernizacji oraz efektywności energetycznej budynków mieszkalnych,
• doradztwa energetycznego,
• planów gospodarki niskoemisyjnej.

Na koniec przedstawiciel DG REGIO omówił zagadnienia dotyczące priorytetów dotyczących ochrony powietrza oraz stosowania instrumentów finansowych w efektywności energetycznej. Wyrażone w formie dyskusji zainteresowanie uczestników wzbudziły w tym przypadku sprawy:

• rodzajów form wsparcia dla budynków mieszkalnych oraz wpływu innych programów (Czyste Powietrze oraz Krajowego Planu Odbudowy) na planowaną interwencję z poziomu regionalnego,
• niskiej emisji,
• efektywnego połączenia wymiany źródeł ciepła z ociepleniem budynku,
• instrumentów finansowych w efektywności energetycznej,
• demarkacji instrumentów finansowych z innymi formami wsparcia,
• rekomendacji do uwzględnienia w doborze optymalnych form wsparcia dla działań realizowanych na poziomie regionalnym.

Podsumowując spotkanie, zwrócono uwagę na zagadnienia kluczowe do uwzględnienia w programowaniu interwencji na nową perspektywę finansową 2021-2027.