Program Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 został oficjalnie zaakceptowany przez Komisję Europejską 24 listopada 2022 r. Województwo Lubelskie jako pierwszy region w Polsce otrzymało akceptację Brukseli. Dokument ten w sposób szczegółowy określa wydatkowanie kwoty ponad 2,4 mld euro ze środków unijnych przeznaczonych dla naszego województwa. Dzisiaj Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski oraz Dyrektor Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Anna Brzyska przekazali do oficjalnej wiadomości tę informację oraz przedstawili założenia programu, podczas konferencji prasowej.
Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027
Pieniądze przyznane dla naszego województwa w ramach nowego programu regionalnego, to ponad 170 mln euro więcej niż w dotychczasowej perspektywie na lata 2014-2020. Najwięcej pieniędzy zostanie przeznaczonych na projekty związane z poprawą klimatu, środowiska czy energetykę, bo prawie 691 mln euro. Z kolei ponad 436 mln euro wykorzystane zostanie na wsparcie instrumentów terytorialnych, a ponad 355 mln euro wesprze działania związane z transportem. Nieco mniej, bo ok. 317 mln euro przeznaczone zostanie na wsparcie przedsiębiorstw i cyfryzacje, na infrastrukturę edukacyjną, usługi społeczne i ochronę zdrowia ponad 135 mln euro oraz kulturę i turystykę nieco ponad 100 mln euro.
- Pragnę zaznaczyć, że to tylko część obszarów, na jakie zostaną przeznaczone pieniądze z Funduszy Europejskich dla Lubelskiego 2021-2027. Wspierać będziemy także projekty finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus -tzw. „projekty miękkie”, a to oznacza, że środki będą mogli otrzymać beneficjenci podejmujący działania związane z włączeniem społecznym, rynkiem pracy, zdrowiem czy edukacją. Na ten zakres przeznaczymy ponad 703 mln euro. Cieszę się, że spotkania negocjacyjne z Komisją Europejską zaowocowały tym, że jako pierwsze województwo w Polsce otrzymaliśmy akceptację treści programu regionalnego. Ta decyzja pozwoli na rozpoczęcie kolejnego etapu niezbędnego do uruchomienia Programu, czyli prac nad dokumentami wdrożeniowymi tak, abyśmy już w pierwszym kwartale 2023 mogli ogłosić pierwsze nabory projektów– mówił marszałek Jarosław Stawiarski.
Pieniądze, jakie składają się na program Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 pozwolą wzmocnić i efektywnie wykorzystać gospodarczy i społeczny potencjał regionu. Będą także służyć zrównoważonemu i inteligentnemu rozwojowi województwa. Projekty realizowane będą w ramach poniższych priorytetów:
- Badania naukowe i innowacje,
- Transformacja gospodarcza i cyfrowa regionu,
- Ochrona zasobów środowiska i klimatu,
- Efektywne wykorzystanie energii,
- Zrównoważona mobilność miejska,
- Zrównoważony system transportu,
- Lepsza dostępność do usług społecznych i zdrowotnych,
- Zwiększanie spójności społecznej,
- Zaspokajanie potrzeb rynku pracy,
- Lepsza edukacja,
- Rozwój zrównoważony terytorialnie,
- Wsparcie wdrażania Funduszy Europejskich dla Lubelskiego 2021-2027 w ramach EFS+,
- Wsparcie wdrażania Funduszy Europejskich dla Lubelskiego 2021-2027 w ramach EFRR.
Prace nad dokumentem
Prace nad programem Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 rozpoczęły się już w 2019 roku, a ich zwieńczeniem było przekazanie, 7 października 2022 r., dokumentu w wynegocjowanym kształcie do Komisji Europejskiej. Przypomnijmy, że spotkania negocjacyjne trwały od 15 lipca 2022 r. do 16 września 2022 r. i w ich trakcie uzgodniono wszystkie szczegóły programu. Program regionalny będzie wspierał m.in.:
- infrastrukturę badawczo-rozwojową,
- cyfryzację przedsiębiorstw oraz sektora publicznego,
- telemedycynę,
- usługi prorozwojowe dla MŚP,
- termomodernizację energetyczną budynków,
- odnawialne źródła energii,
- gospodarkę wodno-ściekową,
- infrastrukturę transportu publicznego,
- obiekty zabytkowe,
- miejsca atrakcyjne turystycznie,
- podstawową opiekę zdrowotną oraz ambulatoryjną opiekę specjalistyczną,
- infrastrukturę usług społecznych,
- przedszkola,
- szkoły zawodowe,
- rewitalizację,
- kompleksową aktywizację zawodową,
- poprawę sytuacji na rynku pracy,
- programy pomocy stypendialnej,
- tworzenie nowych miejsc wychowania przedszkolnego,
- doradztwo zawodowe,
- programy rozwojowe szkół,
- aktywizację społeczną,
- integrację społeczno-gospodarczą obywateli państw trzecich,
- usługi opiekuńcze świadczone w społeczności lokalnej.
Nowości w programie na lata 2021-2027
W Funduszach Europejskich dla Lubelskiego 2021-2027 realizowana będzie część dotychczasowych typów projektów, które są znane beneficjentom z perspektywy finansowej na lata 2014-2020, ale także nowe, do których można zaliczyć: cyberbezpieczeństwo, doradztwo klimatyczne, zakup taboru autobusowego do przewozów subregionalnych, budowę punktów ładowania pojazdów bezemisyjnych, telemedycynę, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych, infrastrukturę mieszkań o charakterze chronionym, treningowym i wspomaganym, aktywizację zawodowa osób młodych w ramach inicjatywy ALMA, czy tworzenie Centrów Usług Społecznych.
Ogłoszenie pierwszych naborów wniosków o dofinansowanie w ramach Funduszy Europejskich dla Lubelskiego 2021-2027 będzie poprzedzone opracowaniem niezbędnych dokumentów, tj. Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu czy Harmonogramu planowanych naborów wniosków o dofinansowanie dla Programu, a także powołaniem Komitetu Monitorującego Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027
Za wdrażanie Programu odpowiedzialny będzie Zarząd Województwa Lubelskiego, który do realizacji tego procesu wskazał Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie (Departament Wdrażania EFRR, Departament Wdrażania EFS), a także Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie oraz Lubelską Agencję Wspierania Przedsiębiorczości w Lublinie.