Tomaszów Lubelski jest znakomitym przykładem dla wszystkich samorządów, które chcą zadbać o swoich niepełnosprawnych mieszkańców. Stało się to możliwe dzięki świetnej współpracy samorządu i działającego w mieście koła Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. O sukces byłoby jednak trudniej, gdyby nie wsparcie Funduszy Europejskich.
Ludzie związani z PSONI, od lat działali w lokalnym środowisku na rzecz wspierania osób z niepełnosprawnościami. Starali się, żeby ludzie zrozumieli, że te osoby nie są obcymi , że mają swoje miejsce w przestrzeni publicznej. Dzisiaj, w Tomaszowie działa już kilka rodzajów placówek, dostosowanych do potrzeb różnych grup wiekowych. Nie do pojęcia jest, żeby dorośli siedzieli w kąciku i bawili się w krasnoludki. Bo czy my, gdybyśmy spędzali w ten sposób życie, bylibyśmy zadowoleni? – mówiła w rozmowie z Radiem Lublin ówczesna wiceprzewodnicząca tomaszowskiego Koła PSONI Stanisława Raczkiewicz.
W Tomaszowie wyznaczają standardy
Niewiele ponad rok temu (marzec 2020 r.), w Tomaszowie Lubelskim uruchomione zostało Lokalne Centrum Wspierająco – Aktywizujące (LCW-A), prowadzone przez PSONI. Powstało wyłącznie po to, by poprawić dostęp do usług aktywizacji życiowej oraz społeczno – zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Budynek został kompleksowo wyposażony i jest – co oczywiste – w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzisiaj działają w nim:
- Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjno – Wychowawczy (OREW),
- Niepubliczna Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy (NSSPDP),
- Dom Pomocy Społecznej (DPS).
Budowę wsparł Papież i Unia Europejska
Podejmując wysiłek na rzecz budowy Centrum, jego pomysłodawcy zadbali nie tylko o źródła finansowania inwestycji, ale także o wsparcie duchowe. – Kamień węgielny pod budowę Centrum,
w czerwcu 2018 roku w Rzymie, pobłogosławił Papież Franciszek - podkreśla Wicedyrektor Ośrodka Rehabilitacyjno – Edukacyjno – Wychowawczego Agnieszka Brzozowska.
Warto jednak pamiętać, że całe przedsięwzięcie kosztowało ponad 11 mln złotych, z czego prawie 8,9 mln pochodziło z funduszy unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego. Dysponując takim wsparciem, rozpoczętą 1 kwietnia 2018 budowę, udało się oddać do użytku już w marcu 2020 roku.
Co oferuje Centrum?
Poprawa warunków lokalowych Stowarzyszenia pozwoliła na prowadzenie różnorodnej i spełniającej współczesne standardy działalności integracyjnej oraz aktywizację życiową, społeczną i zawodową osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przyjrzyjmy się, jakie możliwości Centrum stworzyło swoim podopiecznym w poszczególnych placówkach.
Dom Pomocy Społecznej
Dzięki niemu możliwe było osiągnięcie nowatorskiego w skali województwa rezultatu. PSONI, jak żadne inne Stowarzyszenie, może przez całe życie podopiecznego, oferować mu zindywidualizowane wsparcie. Grupę docelową stanowią więc głównie wychowankowie PSONI – osoby z niepełnosprawnością intelektualną, pochodzące głównie z powiatu tomaszowskiego. W praktyce jednak, Ośrodek może przyjąć pensjonariuszy z całego kraju.
DPS uzupełnia tworzony na przestrzeni niemal 30 lat system wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami w Tomaszowie Lubelskim. Mogą w nim przebywać dzieci, młodzież oraz osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną. Do dyspozycji jest 30 miejsc w pokojach jedno i dwuosobowych, z których każdy posiada własną łazienkę dostosowaną do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Mieszkańcy mogą korzystać z gabinetu terapeutycznego, psychologicznego, dwóch pokoi dziennych, sali rehabilitacyjnej i gabinetu hydroterapii.
Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjno – Wychowawczy
to specjalistyczna placówka edukacyjna i terapeutyczna. Jej celem jest wspieranie rozwoju i edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną. Do Ośrodka uczęszczają dzieci wymagające stymulacji rozwoju ze względu na ryzyko wystąpienia u nich niepełnosprawności lub stwierdzoną już niepełnosprawność. – To nasi najmłodsi podopieczni – mówi wicedyr. Agnieszka Brzozowska – Pracują z nimi pedagodzy, psycholodzy, neurologopedzi i rehabilitanci. Na co dzień, z zajęć korzysta 45 wychowanków z różnymi rodzajami niepełnosprawności – dodaje.
Ze względu na specyfikę pracy z dziećmi i młodzieżą doświadczającą niepełnosprawności, zajęcia odbywają się w kilkuosobowych grupach. Nauka koncentruje się na umiejętnościach niezbędnych dla samodzielnego funkcjonowania. Im więcej czynności osoba z niepełnosprawnością będzie mogła wykonać samodzielnie, tym mniej pomocy i wsparcia będzie wymagała ze strony opiekunów.
Wychowankowie korzystają z kompleksowo wyposażonych pomieszczeń. Sala integracji sensorycznej zapewnia szeroką stymulację wszystkich zmysłów. Szczególnie jednak lubianą przez dzieci jest Sala Doświadczania Świata, wyposażona m.in. w łóżko wodne, suchy basen, projektory świetlne i zapachowe. Urządzenia te służą rozwojowi i usprawnianiu działania zmysłów poprzez nowe bodźce. W Ośrodku prowadzone jest również Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka – zajęcia oferowane dzieciom od chwili wykrycia niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki w szkole. W chwili obecnej z tego rodzaju terapii korzysta 42 dzieci.
Niepubliczna Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy
organizuje edukację na poziomie ponadpodstawowym. Jej celem jest przygotowanie uczniów do dorosłości. Zwłaszcza do podjęcia pracy na otwartym lub chronionym rynku pracy. Uczniowie rozwijają umiejętności społeczne oraz zawodowe. Korzystają z pracowni krawieckiej, gospodarstwa domowego czy pracowni praktyczno – technicznej. Podczas zajęć wytwarzają również przedmioty dekoracyjne i pamiątkowe, zajmują się także poligrafią. Pracują także przy porządkowaniu i pielęgnacji ogrodu Centrum. Szkoła, oprócz obowiązkowych zajęć edukacyjnych, zapewnia również wsparcie psychologiczne, rehabilitację, doradztwo zawodowe i terapię logopedyczną.
Poznać świat
Warto pamiętać, że działalność LCW-A pomaga ludziom z niepełnosprawnością godnie żyć. To nieocenione wsparcie. Zwłaszcza, że osoby o głębokim i znacznym stopniu niepełnosprawności intelektualnej, z reguły nie są w stanie funkcjonować bez pomocy.