Fotonika to jedna z najszybciej rozwijających się i najbardziej obiecujących technologii przyszłości. Lublin ma swój ogromny udział w rozwoju tej innowacyjnej dziedziny. Dzięki wsparciu Funduszy Europejskich nasze miasto ma ogromną szansę być ważnym ośrodkiem rozwoju nowych technologii, zarówno na skalę krajową jak i europejską.

Foto co?

Spróbuję wyjaśnić Ci to jak najprościej. Fotonika to nauka o wykorzystaniu światła. Zajmuje się wszystkim co ma związek z fotonami i przesyłaniem informacji. Łączy w sobie dokonania wielu dziedzin m.in. optyki, informatyki czy elektroniki. Choć fotonika to technologia przyszłości jej początki sięgają XIX wieku. Badania nad rozchodzeniem się fal, przesyłaniem dźwięku czy pierwsze modele lasera i światłowodu – od tego wszystko się zaczęło.

Lublin – kolebka fotoniki w Polsce

Czy wiesz, że …

Pierwsza w Polsce linia światłowodowa powstała w Lublinie?

Za twórców polskiej fotoniki uchodzi Zespół Badawczy Pracowni Technologii Światłowodów Uniwersytetu Marii-Curie-Skłodowskiej. To właśnie tu w 1979 roku powstała pierwsza w Polsce światłowodowa linia telekomunikacyjna. Sukces lubelskich naukowców zapoczątkował szybki rozwój technologii światłowodowej w całej Polsce. Z ich doświadczeń do dziś korzystają inne placówki badawcze w kraju i za granicą.

Lublin to również kilka firm prężnie działających w obszarze fotoniki. Jedną z nich jest EMBIQ, która współpracuje z zespołem naukowców z Politechniki Lubelskiej. Jej owocem są czujniki światłowodowe.

„Oparte są o przetwornik, który nazywamy siatką Bragga, który pozwalałby na pomiar z dużą rozdzielczością przy niskich stężeniach różnych substancji, które nas interesują, a które są bezpośrednio związane z zapotrzebowaniem na tego typu czujniki w przemyśle. Zdefiniowaliśmy sobie takie obszary jak przemysł spożywczy m.in. browarnictwo, aczkolwiek istotne są dla nas również pomiary składu wody – czyli czujniki wody.”

– Wojciech Surtel, Politechnika Lubelska, Instytut Elektroniki i Technik Informacyjnych

Jednym ze sztandarowych projektów, które Politechnika Lubelska chce realizować z firmą EMBIQ jest czujnik pH. Czujnik pozwoliłby na pomiar współczynnika dla różnych substancji, o różnym składzie chemicznym, zwłaszcza tam gdzie jest on istotny ze względu na proces technologiczny – np. produkcja piwa czy ważenie serów.

Lublin świetnie się rozwija i słusznie aspiruje do tego by być ośrodkiem nowych technologii. Lubelskie uczelnie nie tylko aktywnie współpracują z biznesem, ale również dbają o kształcenie przyszłych naukowców, przez tworzenie nowych akademickich specjalizacji w zakresie technologii fotonicznych i światłowodowych.

Branża z potencjałem

Fotonika staje się kluczową technologią zdobywania, przetwarzania i przesyłania informacji. Już teraz jej zastosowanie jest bardzo szerokie, a ma szansę stać się dźwignią rozwoju dla kolejnych sektorów przemysłowych.

Fotonikę z powodzeniem wykorzystuje się w informatyce i telekomunikacji. W przemyśle laserowe cięcie, wiercenie czy grawerowanie odbywa się z dużo większą precyzją i dokładnością. Podobnie w medycynie – tomograf, rezonans czy pozwalający na mniej inwazyjny dostęp do wnętrza ludzkiego ciała endoskop to efekty technologicznego postępu. Nowoczesne narzędzia chirurgiczne jak sondy światłowodowe to szansa na duży przełom w walce z nowotworami. Fotonika to również technologia fotowoltaiczna, czyli bardziej wydajne ogniwa słoneczne, pozwalające na redukcję zużycia energii.

Fotonika otwiera również ogromne szanse rozwoju przed takimi dziedzinami jak: lotnictwo, obronność, robotyka, motoryzacja, budownictwo, przemysł wydobywczy czy kosmiczny, a także nowoczesne rolnictwo, leśnictwo oraz kosmetologia. Unowocześnienie tak wielu gałęzi przemysłu to szansa na tworzenie nowych miejsc pracy i zwiększenie konkurencyjności lubelskich przedsiębiorstw.

Wojciech Surtel z Politechniki Lubelskiej uważa, że odwrotu przed fotoniką nie ma.

„Jak najbardziej jest to przełomowa technologia, gdzie po dobie dominacji elektroniki wchodzimy w nieco inną elektronikę, gdzie nośnikiem informacji nie jest prąd a światło. Światło jest medium bezpiecznym i łatwym do wykorzystania w trudnych warunkach np. w kopalniach, czy tam, gdzie sygnał elektryczny może być niebezpieczny”.

Unijne wsparcie

Unia Europejska uznała fotonikę za jedną z sześciu kluczowych technologii, mających strategiczne znaczenie dla jej rozwoju. Lubelskie było też pierwszym województwem, które postanowiło wesprzeć rozwój technologii światłowodowej. Wszystko po to by stworzyć sprzyjające warunki do współpracy środowiska naukowego i biznesowego oraz wzmocnić przepływ wiedzy pomiędzy środowiskiem akademickim, a przedsiębiorcami.

Przedsiębiorcy mają szansę na solidne wsparcie do działania w obszarze fotoniki. Z Regionalnego Programu Operacyjnego, a konkretnie w konkursie 1.2. Badania celowe jest do wzięcia 20 mln zł.

Dofinansowanie to nawet 60% wsparcia na realizację projektów polegających na prowadzeniu wyłącznie eksperymentalnych prac rozwojowych w zakresie innowacyjnych technologii fotonicznych, wpisujących się w Agendę Badawczą Wspólnego Przedsięwzięcia Województwa Lubelskiego oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Zobacz, kto może ubiegać się o środki w konkursie 1.2 Badania celowe:

– mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność w woj. lubelskim

– duże przedsiębiorstwa z woj. lubelskiego- przedsiębiorstwa działające we współpracy z innymi przedsiębiorstwami, organizacjami pozarządowymi (prowadzącymi działalność w zakresie zbieżnym z projektem), jednostkami naukowymi, szkołami wyższymi
Wnioski można składać wyłącznie w formie elektronicznej, za pośrednictwem lokalnego systemu informatycznego Lokalnego Systemu Informatycznego 2014-2020 (LSI2014), do 31 sierpnia 2018.

Ściskam kciuki. Powodzenia!

Super Elka